Το 20,9 % των Ελλήνων εργαζομένων υπερβαίνει τις 45 ώρες εργασίας εβδομαδιαία – ποσοστό σχεδόν διπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου όρου και ένδειξη σοβαρών εργασιακών ανισορροπιών
Στην Ελλάδα, η έννοια της υπερεργασίας φαίνεται να έχει επιδείξει αξιοσημείωτη διείσδυση στην καθημερινότητα των εργαζομένων. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, περίπου ένας στους πέντε Έλληνες απασχολείται πάνω από 45 ώρες την εβδομάδα — συνυπολογίζοντας κύρια αλλά και δευτερεύουσα εργασία — ιδιαίτερα για την ηλικιακή ομάδα 20-64 ετών.
Αυτή η τάση «δουλειά πέρα από το οκτάωρο», που σε ευρωπαϊκό επίπεδο αφορά μόλις το 10,8 % των εργαζομένων, στην Ελλάδα αγγίζει το 20,9 %, το υψηλότερο στη ΕΕ. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Κύπρος με 16,6 %.
Αιτίες και συνέπειες υπερεργασίας
Κατακόρυφη αύξηση των ωρών εργασίας συνδέεται με τις ανάγκες επιβίωσης σε οικονομικό περιβάλλον υψηλής πίεσης. Πολλοί εργαζόμενοι προσπαθούν να καλύψουν ελλείμματα στο εισόδημα ή να διατηρήσουν στάτους μέσα από παράλληλες απασχολήσεις. Ωστόσο, οι αυξημένες ώρες δεν μεταφράζονται αυτομάτως σε μεγαλύτερη παραγωγικότητα — αντιθέτως, ενισχύουν φαινόμενα κόπωσης, μείωσης ποιότητας εργασίας και ψυχικής εξουθένωσης.
Σύγκριση με Ευρώπη και επιπτώσεις στην αγορά
Στην ΕΕ, η πλειονότητα των εργαζομένων κινείται εντός του εύρους 20-44 ωρών εβδομαδιαίας εργασίας (72,3 %). Η Ελλάδα ξεχωρίζει αρνητικά, με το 20,9 % των εργαζομένων να υπερβαίνει το όριο των 45 ωρών, δίνοντας σήμα για ανισορροπία στο εργασιακό οικοσύστημα.
Αυτή η πίεση στις ώρες εργασίας αντανακλάται σε αυξημένο ρίσκο επαγγελματικής εξουθένωσης, υγείας και κοινωνικών εντάσεων εντός και εκτός εργασιακού πλαισίου. Επιπλέον, η υπερεργασία συνδέεται με αυξημένα ποσοστά απουσιών, μειωμένη δέσμευση και ασθενέστερη εταιρική κουλτούρα.
Προτάσεις για βιώσιμη ισορροπία
Για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο, απαιτείται αναθεώρηση των εργασιακών κανονισμών, ενίσχυση της συλλογικής διαπραγμάτευσης, εφαρμογή ορίων ώρων και έλεγχοι συμμόρφωσης. Παράλληλα, οργανισμοί πρέπει να επενδύσουν σε ευέλικτα μοντέλα, σε πολιτικές υγείας και ευημερίας, ώστε να αντιστραφεί η κουλτούρα των «υπερωριών ως στάνταρ».
Σε ένα περιβάλλον όπου η ισορροπία ανάμεσα στη δουλειά και τη ζωή κινδυνεύει να γίνει πολυτέλεια, η Ελλάδα καλείται να ισορροπήσει την παραγωγικότητα με την ανθρώπινη αξιοπρέπεια – αφού η υπερεργασία έχει βαρύ κόστος στις ζωές των εργαζομένων.