Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!Τη Δευτέρα 12 Μαϊου 2025 και ώρα 19.00 στην «Αγορά Αργύρη», οι Εκδόσεις Πικραμένος και η Αγγελική Ορδίτη, θα παρουσιάσουν το Λεύκωμά της με τίτλο:
ΠΑΤΡΩΝ ΠΕΡΙΗΓΗΣΙΣ – Η Πάτρα που αγαπώ.
Για το Λεύκωμα θα μιλήσουν οι:
— Γιώτα Καΐκα–Μαντανίκα, Ιστορικός,
— Σπύρος Καραχάλιος, πρ. Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Πατρέων και σύμβουλος της έκδοσης,
— Αθανάσιος Κούστας, Συγγραφέας.
Την εκδήλωση θα συντονίσει ο Δημοσιογράφος Παναγιώτης Ρηγόπουλος.
Η Αγγελική Ορδίτη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Πάτρα. Σπουδασε διακόσμηση (Interior Designer) και ασκεί το επάγγελμα ως ελεύθερη επαγγελματίας. Ασχολείται και με τη φωτογραφία.
Η δημιουργία του Λευκώματός ξεκίνησε την περίοδο της πανδημίας. Η καθημερινή βόλτα με τη φωτογραφική της μηχανή μέσα στην έρημη Πάτρα, γρήγορα μετατράπηκε σε συστηματική περιήγηση αλλά και αναζήτηση και επεξεργασία πληροφοριών και γνώσεων για κάθε σημείο που συνελάμβανε ο φωτογραφικός της φακός.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες συνέλαβε την ιδέα της δημιουργίας ενός Λευκώματος γύρω από την ταυτότητα της πόλης που γεννήθηκε, ζει και δραστηριοποιείται επαγγελματικά. Αυτής της ταυτότητας, που έχει επιδράσει στη διαμόρφωση της ατομικής και συλλογικής ταυτότητας.
Ωστόσο η πρόθεση της δημιουργού του Λευκώματος δεν περιορίζεται στην «φωτογραφική αποτύπωση της παρούσας, ενεργού και διακριτής εικόνας της Πάτρας».
Όπως η ίδια προσθέτει, στοχεύει να αποτελέσει μια «φωτογραφική και συνάμα εμπεριστατωμένη πληροφοριακή περιήγηση, ικανή να συνθέσει πολύτιμη ενημερωτική εμπειρία για τους επισκέπτες της, ταυτόχρονα δε πρόκληση και πρόσκληση στους συμπολίτες της για βαθύτερη γνωριμία, επαφή και σύνδεση μαζί της».
Το Λεύκωμα «ΠΑΤΡΩΝ ΠΕΡΙΗΓΗΣΙΣ – Η Πάτρα που αγαπώ» ξετυλίγεται σε 21 ενότητες και 264 συνολικά σελίδες. Είναι έγχρωμο με πάνω από 400 φωτογραφίες.
Οι φωτογραφίες των Αρχαιολογικών Χώρων, Ιστορικών Τόπων, Μνημείων και Μουσείων αρμοδιότητας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας, ελήφθησαν και περιλαμβάνονται στο Λεύκωμα, σύμφωνα με τους όρους και προϋποθέσεις σχετικής απόφασης της εν λόγω Εφορείας. Οι φωτογραφίες, πλην όσων έχουν ευγενικά παραχωρηθεί, έχουν ληφθεί από μία απλή φωτογραφική μηχανή της δημιουργού, προκειμένου να αποτυπώνουν αυθεντικά την καθημερινή εικόνα της πόλης όπως την αντιλαμβάνεται και συλλαμβάνει η απλή ματιά ενός επισκέπτη ή συμπολίτη της.
Η Αγγελική Ορδίτη στο Λεύκωμά της δεν αντιμετωπίζει ούτε μεταχειρίζεται τις φωτογραφίες της ως όχημα εντυπωσιασμού αλλά ως αφορμή και εισαγωγή στις επεξεργασμένες πληροφορίες που την πλαισιώνουν.
Με αυτή την συνειδητή επιλογή και φιλοσοφία ξεδιπλώνει το όλο της «φωτογραφικό αφήγημα» για την Ταυτότητα και τον Μύθο της πόλης, που:
— Διατρέχει όλη τη διαχρονία της Πάτρας, μιας από τις αρχαιότερες πόλεις της Ευρώπης, από τη μυθική εκδοχή της ίδρυσής της μέχρι σήμερα, με έμφαση στους μεγάλους σταθμούς αυτής της πληθωρικής και περιπετειώδους διαδρομής.
— Αναδεικνύει την «υπαρξιακή» σύνδεση της πόλης με την θάλασσα και το λιμάνι της.
— Αγκαλιάζει με ιδιαίτερη προσοχή κάθε πτυχή της σύγχρονης πραγματικότητάς της.
— Περιηγείται και αφηγείται την ιστορία των δημοσίων χώρων της.
— Περιγράφει με τον προσηκοντα σεβασμό τούς ιστορικούς ιερούς ναούς και μονές της.
— Αναδεικνύει με περηφάνεια τους «διατηρητέους» νεοκλασικούς θησαυρούς της, αρχιτεκτονική κληρονομιά της πόλης από την «χρυσή» εποχή της σταφίδας.
— Συναντάται με την πλούσια πολιτιστική παράδοση της και τις αναζωογονητικές εφεδρείες της σε κάθε τομέα της τέχνης, των γραμμάτων και εν γένει του πολιτισμού.
— Επισημαίνει με νηφαλιότητα το κρίσιμο στάδιο μεταβατικότητας πού διανύει στην παρούσα χρονική περίοδο.
— Παραθέτει τις κεφαλαιώδους σημασίας υποδομές και δυνατότητες της να λειτουργήσει ως Μητροπολιτικό Κέντρο του δυτικού άξονα της χώρας και σταθερή Πύλη διασύνδεσης της με την Ευρώπη και το Εξωτερικό.
— Εντοπίζει «διακριτά όπλα της στην αναζήτηση —και επίτευξη— ενός νέου ρόλου στη σύγχρονη οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική πραγματικότητα πού ασφαλώς είναι: «η ιδανική της θέση μέσα στο τρίγωνο Δελφών, Μυκηνών και Ολυμπίας, οι ανεπτυγμένες υποδομές της στην παιδεία,την υγεία,τον αθλητισμό και τον πολιτισμό, η πλούσια πνευματική, επιστημονική, και ερευνητική της παραγωγή, η ελκτική προσκυνηματικου ενδιαφέροντος ακτινοβολία του Ιερού Ναού του πολιούχου της Αγίου Ανδρέα, και βέβαια η μοναδικότητα του Καρναβαλιού της».
— Και βέβαια στροβιλίζεται μεθυστικά στους εκρηκτικούς ρυθμούς αυτής της μεγάλης γιορτής της πόλης.
Ο τίτλος του Λευκώματος, εξηγεί η Αγγελική Ορδίτη, αποτελεί ελάχιστο φόρο τιμής στον μεγάλο περιηγητή και γεωγράφο του 2ου μ.Χ. αι. Παυσανία, ο οποίος, ως γνωστόν, κατέγραψε και περιέγραψε μοναδικά στο 7ο βιβλίο του μνημειώδους έργου του Ελλάδος Περιήγησις, με τον τίτλο Αχαϊκά, την πόλη των Πατρών στη μέγιστη ακμή της κατά τούς χρόνους εκείνους.
Ο υπότιτλος, εξομολογείται, εκφράζει «τον εσωτερικό βαθύ σύνδεσμο και την ακατάλυτη αγάπη της για την πόλη της, την Πάτρα. Την Πάτρα του παρελθόντος, την Πάτρα του παρόντος, αλλά και την Πάτρα του μέλλοντος» για το οποίο (μέλλον) εκφράζει τόν διακαή πόθο της, να «αποτελέσει η πόλη της, η πόλη μας, το αναγεννημένο επίκεντρο ενδιαφέροντος και μόνιμο σημείο αναφοράς στην Ελλάδα και τον κόσμο».
Αποσπάσματα
Από το Κεφάλαιο Η Πάτρα στη διαχρονία (σελ. 23)
Πόλη με βαθιά ορθόδοξη χριστιανική πίστη και παράδοση, τόπος μαρτυρίου του πολιούχου της Αγίου Ανδρέα, αλλά και σημείο ειρηνικής συνύπαρξης διαφορετικών θρησκευτικών δογμάτων, χριστιανικών και μη.
Τόπος συνάντησης και σύζευξης πολλών κοινωνικών, πνευματικών και ιδεολογικών ρευμάτων αλλά και γέννησης και δράσης σπουδαίων προσωπικοτήτων του πνεύματος, της τέχνης, της επιστήμης και της πολιτικής.
Από το κεφάλαιο Η Πάτρα της Ρωμαϊκής και Μεσαιωνικής Περιόδου – Ρωμαϊκό Σταδιο (σελ. 36)
«Κατασκευάστηκε κατά τον 1ο αιώνα μ.Χ. επί αυτοκράτορα Δομιτιανού, με αφορμή τον εορτασμό των εκατό χρόνων από την επίσημη ανακήρυξη της Πάτρας σε ρωμαϊκή αποικία (Colonia Augusta Achaia Patriensis 14 π.Χ.).
Το στάδιο είχε επίμηκες σχήμα και διέθετε δύο σφενδόνες (πέταλα). Εξωτερικά το μήκος του ήταν 200 μέτρα και το πλάτος 90 μέτρα.
Στο στάδιο φιλοξενούνταν τα «Καισάρεια», αθλητικοί αγώνες πανελλήνιας κλίμακας που περιελάμβαναν και θεατρικές και μουσικές παραστάσεις και διαγωνισμούς»
Από το κεφάλαιο Η Πάτρα σήμερα – Εμβληματικά κτήρια – Παλαιό Δημαρχείο (σελ. 49)
Επιβλητικό νεοκλασικό κτήριο με πλούσια διακόσμηση τόσο στο κέλυφος όσο και στο εσωτερικό του. Κατασκευαστηκε περί το 1880 από την οικογένεια του σταφιδεμπόρου Μακρυγιάννη, στο κέντρο της Πάτρας, μεταξύ των οδών Παντανάσσης και Βότση, με πρόσοψη στην οδό Μαιζώνος.
Αποκτήθηκε από τον Δήμο Πατρέων επί Δημαρχίας του Δημητρίου Βότση το 1911.
Εσωτερικά το κτήριο είναι διακοσμημένο με 28 συνολικά έργα του Πατρινού ζωγράφου Επαμεινώνδα Θωμόπουλου και συγκεκριμένα με δύο ζωγραφικούς κύκλους, από οκτώ έργα ο καθένας και δώδεκα ελαιογραφίες, μεταξύ των οποίων αυτή του Πατρέα (1935) και του πολιούχου της πόλης Αποστόλου Ανδρέα.
Από το κεφάλαιο Δημόσιοι χώροι, Αφηγηματικοί της Ιστορίας (σελ. 62)
Η απόφαση του Ιωάννη Καποδίστρια για την πολεοδομική ανασυγκρότηση των πόλεων του νεοσύστατου ελληνικού κράτους περιελάμβανε άμεσα και την Πάτρα …
Την υλοποίηση αυτής της επιλογής αναλαμβάνει ο συνεργάτης του Σταμάτιος Βούλγαρης, αρχιτέκτονας, ζωγράφος καί λοχαγός του γαλλικού στρατού.
Το σχέδιο των δύο περιοχών που καταθέτει με άξονα το Κάστρο, προβλέπει τόσο την πολεοδομική αναμόρφωση της περιοχής που κατοικείτο ήδη πυκνά την εποχή εκείνη (Άνω πόλη), όσο και την επέκταση της πόλης προς τα κάτω και το λιμάνι, με την δημιουργία ενός εντελώς νέου τμήματος προοριζόμενου για εμπορικές δραστηριότητες (Κάτω πόλη).
Από το κεφάλαιο Πάτρα, Δυτική πύλη της χώρας – Παλιό Λιμάνι (σελ.115)
Μετά την Απελευθέρωση από τούς Τούρκους, η χωροθετηση της Πάτρας στον εμπορικό άξονα που οδηγεί προς τα λιμάνια της Δυτικής Ευρώπης, συμβάλλει καθοριστικά στην δημιουργία μίας νέας οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας για την πόλη. Με επίκεντρο των λειτουργιών της το λιμάνι της, η Πάτρα αναδεικνύεται σε κύριο εμπορικό και διαμετακομιστικό κέντρο του νέου Ελληνικού κράτους, με εξαγωγικό προσανατολισμό και δραστηριότητες που επικεντρώνονται στους τομείς επεξεργασίας, προώθησης και εξαγωγής της αγροτικής παραγωγής της Πελοποννήσου καί ιδιαίτερα της Σταφίδας, η εποχή της οποίας θα συνδεθεί με την μέγιστη οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ακμή της Πάτρας του 19ου αιώνα.
Από το κεφάλαιο Ζεύξη Θείου και Ανθρώπινου – Ιερός Μητροπολιτικος Ναός Ευαγγελιστρίας (σελ.132)
Ο Ιερός ναός Ευαγγελιστρίας θεμελιώθηκε το έτος 1842 και εγκαινιάστηκε το 1846 από τον Μητροπολίτη Πατρών Γρηγόριο Γ’ τον Δενδρινό. Από το 1856 είναι ο Μητροπολιτικός Ναός της πόλης.
Αποτέλεσε το πρώτο δημόσιο κτήριο που κατασκευάστηκε στην Κάτω πόλη μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους.
Σύντομα γύρω από τον ναό οικοδομήθηκαν και άλλα δημόσια κτήρια, όπως το Δημοτικό Θέατρο, το κτήριο του Εμπορικού και Εισαγωγικού Συλλόγου και όλα τα νεοκλασικά κτήρια που καί σήμερα κοσμούν το ιστορικό κέντρο της Πάτρας.
Ο Ναός είναι τρισυπόστατος. Διαθετει τρεις Αγίες Τράπεζες – Θυσιαστήρια.
Η κεντρική, είναι αφιερωμένη στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, η Τράπεζα του βόρειου κλίτους στον Άγιο Νικόλαο, σε αντικατάσταση του παλαιού ναού στον Μόλο, και εκείνη του νότιου κλίτους, στον Άγιο Μεγαλομάρτυρα Γεώργιο και τον Νεομάρτυρα Γεώργιο πολιούχο των Ιωαννίνων, καθώς γύρω από το ναό κατοικούσαν πολλοί Ηπειρώτες έμποροι πού συνεισέφεραν πολλά στην ανοικοδόμηση του ναού.
Από το κεφάλαιο Η Πάτρα του Πολιτισμού – Μουσική (σελ.158)
Τη μεγάλη μουσική παράδοση της Πάτρας υπηρέτησαν με συνέπεια καί πάθος μοναδικοί δημιουργοί (οι συνθέτες, Δημήτρης Λιάλιος, Γεώργιος Τριάντης, Ανδρέας Νεζεριτης κ.α. και πιο πρόσφατα ο Θάνος Μικρούτσικος), αλλά και ξεχωριστά μουσικά ωδεία και οργανισμοί (Φιλαρμονική Εταιρεία Πατρών από το 1892, η ανδρική χορωδία «Ορφέας» από το 1923, η «Πατραϊκή Μαντολινάτα και Μικτή Χορωδία» από το 1927).
Τη σκυτάλη τους παρέλαβαν επάξια, η πολυβραβευμένη «Πολυφωνική Χορωδία Πάτρας» από το 1983, η με εξαιρετικές καλλιτεχνικές συνεργασίες «Ορχήστρα Νυκτών Εγχόρδων του Δήμου Πατρέων Θ.Τσιπινάκης» από το 1985 και βέβαια το «Δημοτικό Ωδείο Πατρών» με τα δεκάδες εκπαιδευτικά του τμήματα και μουσικά σύνολα» …
… Στην Πάτρα που εξελίχθηκε τον 20ό αιώνα σε δυναμικό εμπορικό και βιομηχανικό
κέντρο, συγκέντρωσε στα προάστια της χιλιάδες εργατών, υποδέχτηκε τεράστιο αριθμό κατατρεγμένων προσφύγων του Μικρασιατικού και Ποντιακού Ελληνισμού και επέλεξε να φιλοξενεί κάθε χρόνο χιλιάδες Ελλήνων φοιτητών στις Πανεπιστημιακές της σχολές δεν θα μπορούσε να απουσιάζει η ρεμπέτικη μουσική. Ο Μπάμπης Γκολες αποτέλεσε τον αυθεντικό εκφραστή της ρεμπέτικης ζωής και κουλτούρας της πόλης και του λιμανιού της.
Από το κεφάλαιο Η Πάτρα του Πολιτισμού – Θέατρο (σελ 159)
… Γεμάτα δημιουργικό πάθος, δεκάδες μικρά και μεγαλύτερα ερασιτεχνικά και επαγγελματικά θεατρικά σχήματα και ομάδες, συνεχιστές και διάδοχοι του καλλιτεχνικού εργαστηρίου του Δήμου Πατρέων (Πνευματικό καί Καλλιτεχνικό Κέντρο) καί των θεατρικών ομάδων του Πανεπιστημίου Πατρών πλαισιώνουν, εμπλουτίζουν και συνδιαμορφώνουν το θεατρικό γίγνεσθαι της πόλης που φιλοξενείται τον χειμώνα στις κτισμένες με μεράκι και διψασμένες για δημιουργία σκηνές του «Επίκεντρου», του Θεάτρου «Αγορά», του «Λιθογραφείου», του Θεάτρου «Αct», και πιο πρόσφατα του «Μηχανουργειου», των «Γραμμων Τέχνης», του Θεάτρου «Όροφως», κ.ά.
Από το κεφάλαιο Η Πάτρα του Πολιτισμού – Εικαστικές τέχνες και Καρναβάλι (σελ 165)
Στη μεγάλη πρωτεύουσα του Καρναβαλιού ήταν αναπόφευκτη η επιδραστικη επικοινωνία των εικαστικών δημιουργών με την ιδιαίτερη τέχνη κατασκευής καρναβαλικών αρμάτων και καρναβαλικού διακόσμου, σύμφωνα με το πνεύμα καί το χαρακτήρα του Πατρινού Καρναβαλιού.
Ο αυτοδίδακτος ζωγράφος–διακοσμητής Γρηγόρης Παπαθεοδώρου και οι μαθητές του, Δημήτρης Σουλιώτης και Δημήτρης Βούρτσης, ο εικαστικός καλλιτέχνης Τάσος Τσαϊλάκης και στη συνέχεια ο Πέτρος Βρυώνης, εξέλιξαν διαδοχικά τις πρώιμες δημιουργίες του αγιογράφου και γλύπτη Νικολάου Ατζαρίτη, του Νίκου Κοκορογιάννη και του Αλέκου Χάραρη, «πατέρα» των πρώτων μασκαρατων, δημιουργώντας μια ιδιαίτερη καλλιτεχνική «Σχολή» καρναβαλικής εικαστικής τέχνης και δημιουργίας , που την διακρίνει η υψηλή έμπνευση, η φαντασία, η άρτια τεχνική και φυσικά ο σατιρικός σχολιασμός της κοινωνικής και πολιτικής επικαιρότητας.
Από το κεφάλαιο Η Πάτρα του Πολιτισμού – Συνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Π/μίου Πατρών (σελ.174)
Υψηλών διεθνών προδιαγραφών συνεδριακό συγκρότημα διεξαγωγής επιστημονικών και άλλων συνεδρίων, αλλά καί πολιτιστικών εκδηλώσεων (θεάτρου, μουσικής, χορού), αναπτυγμένο σε δύο επίπεδα συνολικής επιφάνειας 9300 τ.μ. με δυνατότητα φιλοξενίας έως και 2000 συνέδρων ταυτόχρονα, «δώρο» του Πανεπιστημίου στην Πάτρα και σημείο αναφοράς του συνεδριακού τουρισμού για την πόλη.
Από το Κεφάλαιο Καρναβάλι – Ο βακχικός χορός της Αναγέννησης (σελ.182)
Ανήμερα της γιορτής του Αγίου Αντωνίου, δονεί όλη την Πάτρα, η πανηγυρική φωνή του περίφημου Τελάλη του Πατρινού Καρναβαλιού «Άνηθος, σπανάκι, ρύζι… και το Καρναβάλι αρχίζει…»
Η Τελετή Έναρξης γίνεται στην Πλατεία Γεωργίου Α’ το πρώτο Σάββατο μετά την εορτή του Αγίου Αντωνίου η την ίδια ημέρα εάν συμπίπτουν, με τον Δήμαρχο Πατρέων, μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα να δίνει το σύνθημα για να αρχίσει η μεγάλη διονυσιακη γιορτή της πόλης. Η Πάτρα αυτόματα και μαγικά μετατρέπεται σε Καρναβαλική Πρωτεύουσα της Αποκριάς …
… (σελ. 186) Η καρναβαλική πανδαισία απογειώνεται με την μεγάλη παρέλαση της τελευταίας Κυριακής του Καρναβαλιού. Η πομπή του Βασιλιά Καρνάβαλου και των σατιρικών αρμάτων, μαζί πλέον με τα πληρώματα του Κρυμμένου Θησαυρού και τις ευφάνταστες δημιουργίες και κατασκευές τους, με μουσικές μπάντες, μασκαράτες και χιλιάδες καρναβαλιστές, θα γίνουν ένας πολύχρωμος χείμαρρος που θα παρασύρει όλους σε ένα αξέχαστο ταξίδι χαράς και κεφιού.
