Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!Το κυβερνητικό αφήγημα για ικανοποιητική και σχετικώς ταχεία απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, αμφισβητεί νέα έρευνα του Ινστιτούτου ΕΝΑ.
Οι «λιμνάζοντες» και αναξιοποίητοι πόροι από το Ταμείο φτάνουν τα 4,1 δισ. ευρώ, ενώ οι πραγματικές δαπάνες, οι πληρωμές, δηλαδή, προς τελικούς δικαιούχους, ανέρχονται σε 12,8 δισ. €, γεγονός που συνεπάγεται πραγματική απορρόφηση 36%. Επίσης χαμηλές ταχύτητες καταγράφονται και στο δανειακό σκέλος του εθνικού σχεδίου «Ελλάδα 2.0».
Η συγκεκριμένη έρευνα αποτυπώνει μια ανησυχητική εικόνα που πρέπει να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου στο οικονομικό επιτελείο, με δεδομένο ότι η Κομισιόν δεν έδωσε παράταση μετά το 2026 για τα έργα που συνδέονται με το Ταμείο και η Ελλάδα έχει ουσιαστικά ένα χρόνο για να εκπληρώσει τους στόχους, τα ορόσημα και τις μεταρρυθμίσεις. Οσα έργα βρεθούν χωρίς τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης μετά το 2026, θα προκαλέσουν ένα πολύ σοβαρό δημοσιονομικό πρόβλημα, αφού η ολοκλήρωσή τους θα μπορεί να προέλθει μόνο με πόρους από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Επί της έρευνας τώρα, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνολικοί πόροι του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» ανέρχονται σε 36 δισ. € και ότι οι εισροές (εκταμιεύσεις από την Ε.Ε προς τη χώρα) έως 30.06.2025 ανέρχονται σε 21,3 δισ. € καταγράφεται η παρακάτω δυναμική:
- το ύψος των πόρων που λιμνάζουν, δηλαδή το ύψος των πόρων που έχει στη διάθεσή της η χώρα και δεν έχουν ενεργοποιηθεί μέσω δράσεων και προγραμμάτων, ανέρχεται σε 4,1 δισ. €.
- το σύνολο των πληρωμών (δαπανών) ανέρχεται σε 17,3 δισ. €. και αντιστοιχεί σε (λογιστική) απορρόφηση 48%.
- οι λογιστικές πληρωμές (δαπάνες), οι οποίες αφορούν απλές ενδιάμεσες μεταφορές χρημάτων χωρίς επίπτωση στην πραγματική οικονομία και τον υπολογισμό του ΑΕΠ, ανέρχονται σε 4,5 δισ. €
Ειδικότερα τα ποσοστά απορρόφησης το Α’ εξάμηνο του έτους διαμορφώνονται σε:
- 28,39% για το εθνικό σκέλος του προγράμματος,-
- 28,16% για το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», –
- 43,60% για το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του ΠΔΕ
Έχει εκπληρωθεί μόνο το 37% των ορόσημων και στόχων
Η υλοποίηση των προ απαιτούμενων για να λάβει η χώρα τις δόσεις που υπολείπονται, καταγράφει σημαντική υστέρηση και για το λόγο αυτό δεν εισπράττονται εγκαίρως τα απαιτούμενα ποσά. Μια πιο προσεκτική ματιά στο βαθμό υλοποίησης των Οροσήμων και Στόχων (προαπαιτούμενα) του Σχεδίου καταδεικνύει το εξής:
από το σύνολο των 373 Οροσήμων και Στόχων ολοκληρωμένο είναι μόλις το 37% ενώ απομένει προς εκπλήρωση ένα ποσοστό της τάξης του 63%.
Χαρακτηριστικό της δυσκολίας που αντιμετωπίζει η χώρα στην υλοποίηση των Οροσήμων και Στόχων είναι και τα αιτήματα τροποποιήσεων που έχει καταθέσει μέχρι σήμερα. Ειδικότερα, τον Ιούλιο του 2024 τροποποιήθηκαν μέτρα και έργα που αφορούσαν 32 Ορόσημα και Στόχους, τον Ιανουάριο του 2025 τροποποιήθηκαν 24 ορόσημα και στόχοι και, πιο πρόσφατα, τον Ιούλιο του 2025 τροποποιήθηκαν 108 ορόσημα και στόχοι.
Χαμηλές ταχύτητες και στο δανειακό σκέλος
Το βασικό συμπέρασμα από τη δυναμική του δανειακού σκέλους του Σχεδίου «Ελλάδα 2.0» , είναι οι χαμηλές ταχύτητες υλοποίησης. Αυτό προκύπτει εύκολα, αν αναλογιστεί κανείς ότι ενώ έχει ήδη εκταμιευτεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς τη χώρα το 64% των συνολικών δανειακών πόρων του Σχεδίου οι εκταμιεύσεις προς τις επιχειρήσεις προχωρούν με πολύ βραδύτερο ρυθμό, μόλις 22% πραγματική απορρόφηση), γεγονός που αντανακλάται και στα χαμηλά ποσοστά επενδύσεων.
Οι συνολικοί πόροι του σκέλους των δανείων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» ανέρχονται σε 17,7 δισ. ευρώ, ενώ οι διαθέσιμοι πόροι μέχρι και σήμερα είναι 11,4 δισ. ευρώ. Από την έναρξη του Σχεδίου μέχρι και 30.06.2025:
- έχουν συμβασιοποιηθεί 478 δάνεια, με μεσοσταθμικό επιτόκιο 1,80% και μέση διάρκεια αποπληρωμής 14 έτη.
- ο συνολικός προϋπολογισμός των συμβασιοποιημένων επενδυτικών σχεδίων ανέρχεται στα 16,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 7,2 δισ. ευρώ είναι δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, 5,5 δισ. ευρώ είναι κεφάλαια των συνεργαζόμενων τραπεζών και 3,8 δισ. ευρώ ίδια συμμετοχή των επενδυτών.
- η λογιστική απορρόφηση των δανείων ήτοι το συμβασιοποιημένο ποσό είναι 7,2 δισ. ευρώ και αντιστοιχεί σε ποσοστό 41%
- οι συνολικές δαπάνες των δανείων, ήτοι οι αναλήψεις των επιχειρήσεων στο πλαίσιο των δανειακών συμβάσεων, ανέρχονται σε 3,8 δισ. ευρώ , ποσό που αντιστοιχεί σε πραγματική απορρόφηση μόλις 22%
Τα ποσοστά απορρόφησης ανά υπουργείο
Η συνολική απορρόφηση υπολογίζεται σε 39,8%, ενώ καταγράφονται σημαντικές διαφορές μεταξύ των υπουργείων. Το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει, δεδομένου ότι το Σχέδιο «Ελλάδα 2.0» έχει ήδη συμπληρώσει το τέταρτο χρόνο υλοποίησής του και πλησιάζει την ολοκλήρωσή του, είναι ότι τα ποσοστά απορρόφησης ανά Υπουργείο είναι ιδιαίτερα χαμηλά, και αντανακλούν σημαντική διοικητική και διαχειριστική αναποτελεσματικότητα.
Χαρακτηριστικό είναι, για παράδειγμα, το ποσοστό απορρόφησης του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, το οποίο είναι μόλις 15,2% με μόνο 100,10 εκατ. € δαπάνες από τον προϋπολογισμό των 660 εκατ. €., όταν η εκδήλωση φαινομένων φυσικών καταστροφών στη χώρα έχει πυκνώσει. Αντίστοιχα ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά απορρόφησης παρουσιάζουν τα Υπουργεία Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (6,7%), Τουρισμού (25,8%) και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (27,7%).
Το Υπουργείο Εξωτερικών, παρόλο που έχει μόνο 1 έργο με συνολικό προϋπολογισμό 9,75 εκατ. €. δεν έχει καταγράψει ακόμα δαπάνες για το έργο αυτό και εμφανίζει μηδενική απορρόφηση.
Το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού έχει το υψηλότερο ποσοστό απορρόφησης 57,4%, έχοντας απορροφήσει 756,2 εκατ. € από τα 1.318,12 εκατ. € του προϋπολογισμού του.
Ακολουθεί, το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου με απορρόφηση 53,3%. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχοντας το υψηλότερο ποσό προϋπολογισμού (8.188,,34 εκατ. €) εμφανίζει ποσοστό απορρόφησης 39,3%, ενώ τα Υπουργεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Υποδομών και Μεταφορών, που επίσης έχουν υψηλούς προϋπολογισμούς, εμφανίζουν χαμηλά ποσοστά απορρόφησης, 34,1% και 38,1% αντίστοιχα.
sofokleousin.gr
