Αλλαγές στο καθεστώς υποβολής για όσους άνοιξαν επιχείρηση από το 2024 – Τι ισχύει, Πότε επιστρέφει το τρίμηνο
Σε εφαρμογή έχει τεθεί από αυτόν τον μήνα το νέο καθεστώς υποχρεωτικής μηνιαίας υποβολής δηλώσεων ΦΠΑ για 92.590 επιχειρήσεις και επαγγελματίες που έχουν ξεκινήσει δραστηριότητα από την 1η Ιανουαρίου 2024 έως και τις 31 Μαρτίου 2025 και τηρούν απλογραφικά βιβλία.
Η ρύθμιση επεκτείνεται και σε όσους πραγματοποιούν έναρξη εργασιών από την 1η Απριλίου 2025 και μετά, με αποτέλεσμα να χάνεται οριστικά η δυνατότητα τριμηνιαίας δήλωσης για τα πρώτα δύο χρόνια λειτουργίας της επιχείρησης.
Η υποχρέωση αφορά όσους πραγματοποιούν φορολογητέες πράξεις ή πράξεις απαλλασσόμενες με δικαίωμα έκπτωσης του φόρου εισροών και στοχεύει κυρίως στον περιορισμό της φοροδιαφυγής από νεοσύστατες και εποχικές επιχειρήσεις που παραδοσιακά λειτουργούν για λίγους μήνες και εξαφανίζονται χωρίς να έχουν αποδώσει ΦΠΑ.
Η υποχρέωση δήλωσης ανά μήνα ξεκινά από την περίοδο Ιουλίου 2025 και αφορά όλες τις επιχειρήσεις που εμπίπτουν στα παραπάνω χρονικά όρια. Από την 1η Ιουλίου και εφεξής, η δήλωση ΦΠΑ γίνεται για κάθε μήνα και υποβάλλεται μέσω της πλατφόρμας myAADE. Η υποχρέωση αυτή δεν αίρεται πριν από την παρέλευση 24 μηνών από την έναρξη δραστηριότητας της επιχείρησης.
Με τη συμπλήρωση των δύο αυτών ετών, οι υπόχρεοι έχουν δικαίωμα να επανέλθουν σε καθεστώς τριμηνιαίας δήλωσης ΦΠΑ, εφόσον το επιθυμούν, με σχετική δήλωση μέσω myAADE. Η επιλογή τρίμηνης περιόδου υποβάλλεται μέχρι την προτελευταία εργάσιμη ημέρα του 1ου, 4ου, 7ου ή 10ου μήνα κάθε ημερολογιακού έτους, ανάλογα με την περίπτωση. Από τη στιγμή που γίνεται η επιλογή, ισχύει από την 1η του ίδιου μήνα και δεν μπορεί να ανακληθεί πριν περάσουν 12 μήνες.
Δικαίωμα εθελοντικής υπαγωγής στο μηνιαίο καθεστώς αποκτούν επίσης οι επιχειρήσεις που έχουν ξεκινήσει πριν την 1η Ιανουαρίου 2024. Από την 1η Οκτωβρίου 2025, όσοι τηρούν απλογραφικά βιβλία και έχουν παλαιότερη έναρξη μπορούν να υποβάλουν δήλωση για να ενταχθούν στη μηνιαία υποβολή. Η δήλωση γίνεται επίσης μέσω της myAADE και ισχύει από την 1η ημέρα του μήνα υποβολής. Και σε αυτή την περίπτωση, η επιλογή δεσμεύει την επιχείρηση για τουλάχιστον ένα έτος.
Στην πράξη, το νέο καθεστώς σημαίνει αυξημένο διαχειριστικό βάρος για τις μικρές επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες που μέχρι σήμερα είχαν συνηθίσει την τριμηνιαία υποβολή, αλλά ταυτόχρονα και μεγαλύτερη φορολογική διαφάνεια.
Στόχος της ρύθμισης είναι να αποτρέψει φαινόμενα όπως η μη απόδοση ΦΠΑ από επιχειρήσεις που λειτουργούν για σύντομο χρονικό διάστημα και διακόπτουν τις δραστηριότητές τους πριν την υποχρέωση τριμηνιαίας δήλωσης.
Όλες οι μεταβολές γίνονται αποκλειστικά μέσα από την ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ και συνοδεύονται από σαφές πλαίσιο προθεσμιών και δεσμεύσεων. Οι επιχειρήσεις που παραλείπουν ή καθυστερούν τη μηνιαία δήλωση ΦΠΑ επιβαρύνονται με διοικητικό πρόστιμο και προσαυξήσεις επί του μη αποδοθέντος φόρου.