Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!
Έναν νέο κουμπαρά με 2,8 δισεκατομμύρια ευρώ από την υπεραπόδοση της οικονομίας το 2024 και την πάταξη της φοροδιαφυγής έχει στη διάθεσή της η κυβέρνηση για να μοιράζει παροχές και μέτρα στήριξης σε δόσεις έως το 2028. Όπως αναφέρει η Ημερησία, τα πρώτα 800 εκατομμύρια δίνονται φέτος με τα νέα μόνιμα μέτρα στήριξης που ανακοινώθηκαν μετά το Πάσχα για ενοικιαστές και συνταξιούχους, με αποτέλεσμα η αύξηση πρωτογενών δαπανών να ανέλθει τελικά φέτος στο 4,5% από 3,7% που ήταν προγραμματισμένο σύμφωνα και με το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας.
Για το 2026 προορίζεται να αυξηθεί εκ νέου το όριο πρωτογενών δαπανών κατά 0,3% του ΑΕΠ (που είναι και το μέγιστο δυνατό με τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες της Κομισιόν) ώστε να φτάσει και πάλι στο 4,4% από 3,6% που ήταν το προβλεπόμενο.
Έτσι από τον ίδιο κουμπαρά, που θα περιέχει πλέον 2 δισ., θα διανεμηθούν το 2026 άλλα 700 – 800 εκατομμύρια σε «φρέσκα» μέτρα στήριξης, στα οποία θα προστεθούν 100 – 200 εκατομμύρια που απομένουν μέχρι να καλυφθεί το όριο αύξησης των δαπανών.
Αυτό σημαίνει, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Η», πως συνολικά από την υπεραπόδοση της οικονομίας και την πάταξη της φοροδιαφυγής προκύπτει ένας χώρος 900 εκατομμυρίων ευρώ για νέα – άγνωστα μέχρι σήμερα – μέτρα στήριξης και φοροελαφρύνσεις, τα οποία θα ανακοινωθούν στην ερχόμενη ΔΕΘ.
Σε αυτό το ποσό θα πρέπει να προσθέσει κανείς και τα 500 εκατομμύρια ευρώ που προκύπτουν από την ρήτρα διαφυγής των αμυντικών δαπανών, για την ενεργοποίηση της οποίας η κυβέρνηση ήδη υπέβαλλε αίτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Συνεπώς ρήτρα διαφυγής από τις αμυντικές δαπάνες, υπεραπόδοση οικονομίας και μέτρα πάταξης της φοροδιαφυγής χτίζουν ένα συνολικό κουμπαρά ύψους 1,4 δισ. ευρώ που θα «σπάσει» στην ΔΕΘ για πρόσθετα μέτρα και φοροελαφρύνσεις τα οποία θα ενεργοποιηθούν το 2026.
Το 2024 αντί να έχουμε αύξηση είχαμε μείωση (δημοσιονομικά μόνο) δαπανών, λόγω της αύξησης των εσόδων από την πάταξη της φοροδιαφυγής. Έτσι προκύπτει ένας χώρος 2,8 δισ. ευρώ που δεν δαπανήθηκε και άρα μπορεί να μεταφερθεί και να δαπανηθεί τμηματικά έως το 2028.
Η υπεραπόδοση του 2024
Πώς όμως δημιουργήθηκε αυτό το «θησαυροφυλάκιο» των 2,8 δισ. ευρώ που η κυβέρνηση έχει το «πράσινο φως» (από την Κομισιόν) – εκτός συγκλονιστικού απροόπτου – να το αδειάσει με παροχές τμηματικά έως το 2028;
Αυτό αποκαλύφθηκε χθες με την πρώτη ετήσια έκθεση προόδου που υπέβαλε στην Κομισιόν η ελληνική κυβέρνηση, σχετικά με το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό – Διαρθρωτικό Πλαίσιο 2025-2028.
Το κλειδί που ξεκλειδώνει τα νέα μέτρα κρύβεται στο γεγονός πως για το 2024, «λαμβάνοντας υπόψη τα σημαντικά μέτρα μείωσης της φοροδιαφυγής που εκλαμβάνονται ως ενεργητικά μέτρα εσόδων και μετρούν αφαιρετικά στο στόχο καθαρών δαπανών, οι καθαρές πρωτογενείς δαπάνες εκτιμάται ότι μειώθηκαν κατά 0,3% έναντι ορίου αύξησης 2,6%».
Από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής αναμένεται να μπουν φέτος στα κρατικά ταμεία έσοδα περί των 500 – 600 εκατ. ευρώ, επιπλέον των περσινών.
Συνεπώς το 2024 αντί να έχουμε αύξηση είχαμε μείωση (δημοσιονομικά μόνο) δαπανών, λόγω της αύξησης των εσόδων από την πάταξη της φοροδιαφυγής. Έτσι προκύπτει ένας χώρος 2,8 δισ. ευρώ που δεν δαπανήθηκε και άρα μπορεί να μεταφερθεί και να δαπανηθεί τμηματικά έως το 2028.
Η δεξαμενή εσόδων από την φοροδιαφυγή
Από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής αναμένεται να μπουν φέτος στα κρατικά ταμεία έσοδα περί των 500 – 600 εκατ. ευρώ, επιπλέον των περσινών.
Αποδεικνύεται έτσι πως η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής αποδίδει πλέον, σε μόνιμη βάση, έσοδα άνω των 2 δισ. ετησίως στα κρατικά ταμεία.
Αυτά προέρχονται από την πλήρη διασύνδεση των POS και των ταμειακών μηχανών, την καθιέρωση υποχρεωτικής χρήσης της πλατφόρμας myDATA και τον περιορισμό της χρήσης μετρητών, την εφαρμογή προπληρωμένων καρτών για κρατικές παροχές και την ψηφιοποίηση των φορολογικών ελέγχων.
Όπως σημειώνει ο σημειώνει ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με αφορμή την υποβολή της ετήσιας έκθεσης προόδου της Ελλάδας στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο του Μεσοπρόθεσμου Δημοσιονομικού – Διαρθρωτικού Σχεδίου, «χτίζουμε μία οικονομία σε γερά θεμέλια και αυτό μας επιτρέπει να ενισχύουμε το εισόδημα των πολιτών και να στηρίζουμε την ανάπτυξη».
Τα προϋπολογισμένα μέτρα του 2026
Η αρχική πρόβλεψη για αύξηση δαπανών το 2026 ήταν της τάξης του 3,6%, δηλαδή περίπου 3,6 δισ. ευρώ έναντι του 2025. Αυτό έχει περίπου υπολογιστεί να μοιραστεί ως εξής:
Αύξηση συντάξεων 2026: 1,2 δισ.
Αύξηση τακτικών δαπανών υπουργείων: 1 δισ.
Αύξηση αμυντικών δαπανών: 500 εκατ. ευρώ (που μπορεί να μην μετρήσουν με την ρήτρα διαφυγής)
Επίδομα ενστόλων 100 ευρώ (σε 12μηνη πλέον βάση): 111 εκατ. ευρώ
Αύξηση μισθών στο Δημόσιο με βάση την νέα αύξηση του κατώτατου: 360 εκατ. ευρώ κ.α.
Από τα μέτρα αυτά και άλλα μικρότερου κόστους – πάντως ανακοινωμένα και υπολογισμένα – καλύπτεται το 3,5% από το 3,6% της αύξησης δαπανών, δηλαδή περίπου τα 3,5 δισ. ευρώ. Συνεπώς απομένουν 100 έως 200 εκατ. που προστίθενται στα 700 έως 800 εκατ. του έξτρα «κουμπαρά» από την υπεραπόδοση του 2024 και φτάνουμε στα 900 εκατομμύρια.
Τα μέτρα της ΔΕΘ και η μεσαία τάξη
Συνεπώς, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, στην ΔΕΘ θα «σπάσει» ένας κουμπαράς 1,4 δισ. αν δεν προκύψει κάτι άλλο μέχρι τότε και ανέβουμε πιο κοντά ή και πάνω από τα 2 δισ.
Στο πλαίσιο αυτό η κυβέρνηση σχεδιάζει ένα νέο και φιλόδοξο πακέτο παροχών με στόχο την ενίσχυση της μεσαίας τάξης και την ανακούφιση των πολιτών από τις αυξημένες οικονομικές πιέσεις.
Το πακέτο θα περιλαμβάνει:
φορολογικές ελαφρύνσεις,
στοχευμένα μέτρα στήριξης για ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, και
περαιτέρω μειώσεις στις ασφαλιστικές εισφορές, προκειμένου να ενισχυθεί η εισοδηματική ευημερία και η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων.
Μειώσεις φόρων
Στην κατεύθυνση αυτή, αναμένονται παρεμβάσεις στη φορολογική κλίμακα εισοδήματος φυσικών προσώπων, με προοπτική για μείωση του συντελεστή 22% για τα εισοδήματα από 10.000 έως 20.000 ευρώ (πιθανότατα κοντά στο 15%) ή ακόμη και για τιμαριθμική προσαρμογή των φορολογικών ορίων.
Συνολικά εξετάζεται αναμόρφωση της φορολογικής κλίμακας με στόχο την ελάφρυνση βαρών για τα εισοδήματα της μεσαίας τάξης από 10.000 έως και πάνω από 40.000 ευρώ, ενώ η αναμόρφωση αναμένεται να αγγίξει και τα εισοδήματα που «πέφτουν» στον ανώτατο συντελεστή 44%.
Παράλληλα, σχεδιάζονται μέτρα για τη φορολογία εισοδημάτων από ενοίκια, τα οποία θα ενταχθούν σε ένα ευρύτερο πλαίσιο πολιτικής για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης που πλήττει μεγάλο ποσοστό της κοινωνίας.
Στο τραπέζι υπάρχει και η πρόταση για νέο ψαλίδι, έως και κατάργηση (αν και πλέον φαντάζει δημοσιονομικά δύσκολο) του ΕΝΦΙΑ.
Κατάργηση προσωπικής διαφοράς
Η κυβέρνηση εξετάζει επίσης νομοθετική παρέμβαση με «ψαλίδι» στην προσωπική διαφορά, ώστε εκατοντάδες χιλιάδες παλαιοί συνταξιούχοι να δουν νωρίτερα αυξήσεις στις συντάξεις τους. Μετά από τρία χρόνια αυξήσεων που έχουν «ροκανίσει» την προσωπική διαφορά εκατοντάδων χιλιάδων συνταξιούχων και καθώς το δημοσιονομικό κόστος της προσωπικής διαφοράς έχει μειωθεί σημαντικά, η κυβέρνηση επεξεργάζεται σχέδιο παρεμβάσεων ώστε περίπου μισό εκατομμύριο συνταξιούχοι που ακόμη δεν έχουν δει πραγματικές αυξήσεις στην τσέπη να αρχίσουν να βλέπουν από το 2026.
Το γεγονός πως οι συνταξιούχοι με προσωπική διαφορά έχουν σημαντικά μειωθεί και οι ετήσιες αυξήσεις θα είναι πλέον στη ζώνη του 2% σε συνδυασμό με το γεγονός πως κάθε χρόνο δίνεται – ούτως ή άλλως – ένα επίδομα προσωπικής διαφοράς οδηγεί το οικονομικό επιτελείο στο να εξετάσει ένα μέτρο μόνιμου χαρακτήρα γι αυτή την κατηγορία των συνταξιούχων.
Αυτό που εξετάζεται είναι είτε να «καταργηθεί» ο μηχανισμός της προσωπικής διαφοράς, με ενσωμάτωση του ποσού στη σύνταξη, ώστε οι συνταξιούχοι να λαμβάνουν στην τσέπη τις αυξήσεις είτε να δημιουργηθεί ένας μόνιμος μηχανισμός κουρέματος -παράκαμψης της προσωπικής διαφοράς, ώστε οι συνταξιούχοι που συνεχίζουν να την διατηρούν να λαμβάνουν ήδη από το 2026 στην τσέπη τους ένα τμήμα ή το 100% της αύξησης που δικαιούνται.
Στο τραπέζι έχουν πέσει διαφορετικά σενάρια. Για παράδειγμα «κατάργηση» της προσωπικής διαφοράς με πλαφόν ποσού το οποίο μπορεί να συνδέεται είτε με το συνολικό ποσό της σύνταξης είτε με το ύψος της προσωπικής διαφοράς.
Άλλες πληροφορίες θέλουν πιο πιθανό το σενάριο αντίστοιχου μηχανισμού με αυτόν που έρχεται για τους δημοσίους υπαλλήλους:
Να «παγώσει» ένα ποσό της προσωπικής διαφοράς, για παράδειγμα 100 ευρώ, ώστε όσοι έχουν μικρή προσωπική διαφορά να πριμοδοτηθούν και να λαμβάνουν ολόκληρη την αύξηση
Όσοι έχουν μεγαλύτερη προσωπική διαφορά θα παίρνουν ένα μέρος της αύξησης στην τσέπη και το υπόλοιπο θα συμψηφίζεται
Παράδειγμα
Για παράδειγμα, έστω ότι υπάρχουν δυο συνταξιούχοι με σύνταξη 1.000 ευρώ ο καθένας. Ο ένας έχει 500 ευρώ προσωπική διαφορά και ο άλλος 100 ευρώ προσωπική διαφορά. Ο ένας λαμβάνει στην τσέπη 1.500 ευρώ και ο άλλος 1.100 ευρώ.
Με το σενάριο Δημοσίου, από την προσωπική διαφορά «παγώνει» ένα ποσό της τάξης των 100 ευρώ και οι συμψηφισμοί επιτρέπονται για ένα μέρος της αύξησης από το υπερβάλλον ποσό.
Έτσι όσοι έχουν μικρή προσωπική διαφορά – για παράδειγμα έως 100 ευρώ – θα πάρουν ολόκληρη την αύξηση που δικαιούνται στην τσέπη. Αντίθετα όσοι έχουν μεγάλη προσωπική διαφορά – για παράδειγμα 500 ευρώ – θα πάρουν ένα τμήμα της αύξησης στην τσέπη, για παράδειγμα το 50% και το υπόλοιπο θα συμψηφιστεί με την προσωπική διαφορά.
Μείωση εισφορών και τεκμηρίων
Επιπλέον, η κυβέρνηση προγραμματίζει μείωση των ασφαλιστικών εισφορών (για το 2027 αλλά δεν αποκλείεται να τη δούμε νωρίτερα) κατά τουλάχιστον 0,5 μονάδες (ενώ δεν αποκλείεται να δούμε μείωση μιας μονάδας), ενώ αναμένεται και η άμβλυνση των τεκμηρίων διαβίωσης για τους φορολογούμενους με «ψαλίδι» τουλάχιστον 30%.
Ειδική μέριμνα υπάρχει για την αναθεώρηση του τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών.
Αναθεωρημένες εκτιμήσεις για το 2025
Η πρώτη ετήσια έκθεση προόδου της Ελλάδας στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο του Μεσοπρόθεσμου Δημοσιονομικού – Διαρθρωτικού Σχεδίου αποκάλυψε πάντως και βελτιωμένες προβλέψεις για βασικά οικονομικά μεγέθη.
Συγκεκριμένα, το πρωτογενές πλεόνασμα αναμένεται να διαμορφωθεί στο 3,2% του ΑΕΠ για το 2025, αντί 2,4% που προέβλεπε ο προϋπολογισμός. Το γενικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα αναμένεται να είναι θετικό και να φτάσει το 0,1% του ΑΕΠ, έναντι του αναμενόμενου ελλείμματος 0,6%. Παράλληλα, το δημόσιο χρέος αναμένεται να μειωθεί στο 145,7% του ΑΕΠ, ενώ η εκτίμηση για τον πληθωρισμό αναθεωρείται στο 2,4%, από 2,1%. Ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2025 παραμένει σταθερός στο 2,3%, διατηρώντας μια αισιόδοξη προοπτική για την ελληνική οικονομία.
