Στα δικαστήρια αναζητούν το δίκιο τους χιλιάδες φορολογούμενοι – Πάνω από 39.000 «ανοιχτές» προσφυγές

Η έλλειψη εμπιστοσύνης στους ελεγκτικούς μηχανισμούς και το αίσθημα αδικίας από τα «φουσκωμένα» πρόστιμα οδηγούν τους φορολογούμενους σε έναν μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα. Παρά τη λειτουργία της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ), περισσότεροι από τους μισούς φορολογούμενους που απορρίπτονται σε πρώτο βαθμό, επιλέγουν τον δρόμο της Δικαιοσύνης, παρά το υψηλό κόστος και τις πολυετείς καθυστερήσεις.

Σε «βιομηχανία» προσφυγών εξελίσσεται η αμφισβήτηση των φόρων και των προστίμων που επιβάλλει η ΑΑΔΕ. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, οι υποθέσεις που έχουν διαβιβαστεί στα διοικητικά δικαστήρια ξεπερνούν πλέον τις 39.000, καθώς οι πολίτες θεωρούν πως οι εσωτερικές διαδικασίες της φορολογικής διοίκησης δεν διασφαλίζουν την αντικειμενικότητα.

Γιατί «φουντώνει» η δικαστική διαμάχη

Λογιστές και φοροτεχνικοί επισημαίνουν τρεις κύριες αιτίες για το κύμα των προσφυγών:

1. Υπερβάλλων ζήλος: Οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ, στην προσπάθειά τους να πιάσουν τους ποσοτικούς στόχους της υπηρεσίας, συχνά εξαντλούν την αυστηρότητά τους.
2. Σφάλματα λογισμικού: Τα αυτοματοποιημένα συστήματα διασταυρώσεων συχνά καταλογίζουν φόρους «κατά λάθος», ακόμα και σε συνεπείς φορολογούμενους.
3. Νομοθετικός λαβύρινθος: Η πολυπλοκότητα των νόμων οδηγεί το 1/3 των ελεγχόμενων σε μια εξαντλητική γραφειοκρατική ταλαιπωρία για να αποδείξουν τα αυτονόητα.

Η «ακτινογραφία» των αποφάσεων της ΔΕΔ

Από το 2013, οπότε και ιδρύθηκε η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών με στόχο την αποσυμφόρηση των δικαστηρίων, έχουν εξεταστεί συνολικά 98.107 υποθέσεις. Η κατάληξή τους είναι αποκαλυπτική:

• 23.996 προσφυγές δικαιώθηκαν (εν μέρει ή πλήρως), με τα πρόστιμα να ακυρώνονται.
• 55.149 προσφυγές απορρίφθηκαν με απόφαση της υπηρεσίας.
• 15.136 υποθέσεις απορρίφθηκαν «σιωπηρά», καθώς παρήλθε το χρονικό όριο εξέτασής τους.

Το πιο ανησυχητικό στοιχείο είναι ότι το 55,5% όσων βλέπουν την προσφυγή τους να απορρίπτεται από τη ΔΕΔ, δεν σταματούν εκεί, αλλά προσφεύγουν στα φορολογικά δικαστήρια.

Η διαδικασία και το «κόστος» της αμφισβήτησης

Για να φτάσει ένας φορολογούμενος στο δικαστήριο, πρέπει υποχρεωτικά να περάσει πρώτα από τη ΔΕΔ εντός 30 ημερών από την κοινοποίηση του φόρου. Αν χάσει αυτή την προθεσμία, χάνει και το δικαίωμα δικαστικής προσφυγής.

Παρότι για την ενδικοφανή προσφυγή στη ΔΕΔ δεν απαιτείται παράβολο, ο νόμος επιβάλλει την προκαταβολή του 50% του αμφισβητούμενου φόρου, γεγονός που αποτελεί σημαντικό οικονομικό βάρος. Η ΔΕΔ οφείλει να απαντήσει εντός 120 ημερών, αλλιώς η αίτηση θεωρείται απορριφθείσα.

Δικαίωση μετά από δεκαετίες

Το μεγάλο «αγκάθι» παραμένει ο χρόνος έκδοσης των αποφάσεων. Οι φορολογούμενοι που καταλήγουν στα δικαστήρια εισέρχονται σε έναν δικαστικό μαραθώνιο που κρατά πολλά χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα στο 2025 εκδίδονται αποφάσεις από το Συμβούλιο της Επικρατείας που αφορούν υποθέσεις οι οποίες ξεκίνησαν ακόμα και τη δεκαετία του 2000, αποδεικνύοντας ότι η δικαίωση, όταν έρχεται, συχνά καθυστερεί δραματικά.

με πληροφορίες από sofokleousin.gr