ΤΕΕ ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔΑΣ: Πρόταση για την Κοινωνική Κατοικία στη ΜΟΜΑ

Ολοκληρωμένη πρόταση του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας για το πιλοτικό σχέδιο κοινωνικής κατοικίας στην ΜΟΜΑ, κατέθεσε στην Δόμνα Μιχαηλίδου ο Βαγγέλης Καραχάλιος

Ολοκληρωμένο πλαίσιο προτάσεων για τον σχεδιασμό και τη διακυβέρνηση του έργου κοινωνικής κατοικίας στο πρώην στρατόπεδο «Μανουσογιαννάκη» (ΜΟΜΑ) στον Δήμο Πατρέων κατέθεσε με επιστολή του προς την Υπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, κα. Δόμνα Μιχαηλίδου, ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας, Βαγγέλης Καραχάλιος.

Ο κ. Καραχάλιος χαιρετίζει την απόφαση του Υπουργείου να επιλέξει την Πάτρα ως πεδίο εφαρμογής πολιτικών κοινωνικής στέγασης, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για την πρώτη σημαντική χωρική παρέμβαση στη χώρα με σαφές κοινωνικό πρόσημο στον τομέα της στέγασης, υπογραμμίζει ωστόσο, ότι η παρέμβαση αυτή δεν μπορεί να αποσπασθεί από το σύνθετο πλαίσιο της στεγαστικής κρίσης που αντιμετωπίζει η χώρα:

«Η συγκυρία και οι δομικές ανεπάρκειες του στεγαστικού μας μοντέλου επιβάλλουν η ΜΟΜΑ να μετατραπεί σε πιλοτική εφαρμογή μιας νέας δημόσιας, κοινωνικά δίκαιης και περιβαλλοντικά βιώσιμης πολιτικής στέγασης, με θεσμική θωράκιση και αναπτυξιακή στόχευση», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Στην επιστολή παρατίθενται στοιχεία που αναδεικνύουν το εύρος του προβλήματος:

• Η Ελλάδα καταγράφει το υψηλότερο στεγαστικό κόστος στην Ε.Ε. για 7η συνεχόμενη χρονιά, με 47,3% των νοικοκυριών σε καθεστώς ληξιπρόθεσμων οφειλών, έναντι 8,3% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
• Το 71,9% των νέων 18–34 ετών ζει ακόμα με τους γονείς του, λόγω αδυναμίας πρόσβασης σε προσιτή κατοικία.
• Το απόθεμα κοινωνικής κατοικίας είναι σχεδόν μηδενικό, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ανέρχεται σε 9,3% (στην Ολλανδία φτάνει το 29%, στην Αυστρία το 24% και στη Βιέννη το 62%).
• Σύμφωνα με τη Housing Europe, η Ελλάδα θα χρειαστεί 280.000 νέες κοινωνικές κατοικίες για να φτάσει μόλις στο 50% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Το ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας προειδοποιεί ότι ο θεσμός της κοινωνικής αντιπαροχής, αν εφαρμοστεί χωρίς σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο, μπορεί να οδηγήσει σε υποκατάσταση του δημοσίου συμφέροντος από την ιδιωτική απόδοση και σε περιορισμό της κοινωνικής κατοικίας κάτω από τα αναγκαία επίπεδα.

«Το σημερινό όριο του 30% κοινωνικής χρήσης είναι κατώτερο των πραγματικών αναγκών και κινδυνεύει να οδηγήσει σε σταδιακή ιδιωτικοποίηση ενός δημόσιου εγχειρήματος», αναφέρει στην επιστολή του ο κ. Καραχάλιος.

Επιπλέον, σημειώνει ότι η αποκλειστική έμφαση στην παραγωγή νέων κατοικιών, χωρίς πολιτικές συγκράτησης τιμών και ενίσχυσης της αγοραστικής δύναμης, συντηρεί τη «φούσκα» της αγοράς και μειώνει την αποτελεσματικότητα της παρέμβασης.

Οι προτάσεις του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας

Η παρέμβαση του ΤΕΕ περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο 8 σημείων:

1. Θεσμοθέτηση Διεπιστημονικής Ομάδας Σχεδιασμού υπό την εποπτεία του Υπουργείου, με συμμετοχή ΤΕΕ, Δήμου, Περιφέρειας και επιστημονικών φορέων.
2. Προκήρυξη διεθνούς αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για τον πολεοδομικό σχεδιασμό, με πρότυπα nZEB, βιοκλιματικό σχεδιασμό και έξυπνες υποδομές.
3. Διασφάλιση ποιότητας κατασκευής ώστε να αποφευχθεί η υποβάθμιση και να εξασφαλιστεί μακροχρόνια ανθεκτικότητα.
4. Σύνδεση της περιοχής με τον αστικό ιστό, με ποδηλατοδρόμους, δημόσια συγκοινωνία και πράσινες διαδρομές – ώστε η κοινωνική κατοικία να είναι οργανικό κομμάτι της πόλης.
5. Κοινωνική μίξη και ενιαία αρχιτεκτονική ποιότητα για αποφυγή γκετοποίησης και χωρικού αποκλεισμού.
6. Σύσταση δημόσιου φορέα διαχείρισης με χρήση smart tools και διαφανή λειτουργία.
7. Ίδρυση “MOMA Design Lab” στο ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας, ως μόνιμου εργαστηρίου σχεδιασμού, διαβούλευσης και τεκμηρίωσης πολιτικών στέγασης.
8. Συνάντηση εργασίας με το Υπουργείο για ανταλλαγή απόψεων και τεκμηρίωση της πρότασης.

Η Πάτρα ως πιλοτικό παράδειγμα

Ο κ. Καραχάλιος υπογραμμίζει ότι η επιλογή της Πάτρας δεν είναι τυχαία, καθώς πρόκειται για πόλη με ισχυρό δυναμισμό αλλά και ιστορικά ελλείμματα κοινωνικής πολιτικής.

«Ήρθε η ώρα αυτά τα ελλείμματα να μετατραπούν σε πρότυπα ανάπτυξης. Η Πάτρα μπορεί να γίνει σημείο αναφοράς για μια νέα στεγαστική πολιτική, που θα συνδέει την κοινωνική συνοχή με τη βιώσιμη πολεοδομική ανάπτυξη», αναφέρει.

Το ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας καλεί το Υπουργείο να συνεργαστεί στενά με τους τοπικούς φορείς και να αξιοποιήσει την πρόταση, ώστε η ΜΟΜΑ να αποτελέσει μοντέλο δημόσιας πολιτικής στέγασης για όλη τη χώρα, εναρμονισμένο με τις δεσμεύσεις του UN-Habitat και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη.

«Η στεγαστική πολιτική δεν είναι δευτερεύον κεφάλαιο κοινωνικής μέριμνας – είναι κεντρικός πυλώνας ενός σύγχρονου κοινωνικού κράτους. Η επένδυση στη στέγη σήμερα, είναι επένδυση στο αύριο της χώρας», καταλήγει ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας.