Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!- Στο επίκεντρο τα Στενά του Ορμούζ και η ιρανική απάντηση – Ποια είναι τα σενάρια για τις τιμές πετρελαίου
Οι επιπτώσεις στην πετρελαϊκή και ενεργειακή αγορά από τη νέα ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή που πυροδοτεί η σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν, προκαλούν έντονη ανησυχία την παγκόσμια οικονομική κοινότητα.
Θεωρείται βέβαιο ότι οι τιμές του πετρελαίου θα πάρουν την ανιούσα, όπως άλλωστε συμβαίνει σε καταστάσεις γεωπολιτικής κρίσης. Αυτό, ωστόσο, που θα καθορίσει αν η ενεργειακή-πετρελαϊκή κρίση (συν ο αντίκτυπος σε ναυσιπλοΐα-εφοδιαστική αλυσίδα) γιγαντωθεί και χτυπήσει σφοδρά την παγκόσμια οικονομία, είναι κυρίως η μορφή «απάντησης» του Ιράν και κατ’ επέκταση η περαιτέρω κλιμάκωση ή όχι που θα έχει η σύγκρουση με το Τελ Αβίβ.
Σημείο κλειδί τα Στενά του Ορμούζ
Η βασική πηγή ανησυχίας της διεθνούς κοινότητας αφορά τα Στενά του Ορμούζ και ενδεχόμενη απόφαση της Τεχεράνης να τα κλείσει. Πρόκειται για ένα σενάριο που συγκεντρώνει λίγες πιθανότητες, αλλά πιθανή εφαρμογή ενός τέτοιου σχεδίου από το Ιράν, θα προκαλούσε ισχυρούς κλυδωνισμούς στην πετρελαϊκή αγορά. Τα Στενά του Ορμούζ -που συνδέουν τον Περσικό Κόλπο, τον Κόλπο του Ομάν και τη Θάλασσα της Αραβίας- είναι ένας από τους πιο κρίσιμους πετρελαϊκούς διαύλους στον πλανήτη, απ’ όπου διέρχεται σχεδόν το ένα τρίτο των παγκόσμιων θαλάσσιων εξαγωγών πετρελαίου, περίπου 20 εκατ. βαρέλια την ημέρα.
Οποιαδήποτε απόπειρα για αποκλεισμό τους θα σήκωνε «κύμα» πανικού και έντονης ανησυχίας, η οποία θα αποτυπωνόταν ανάγλυφα στις διεθνείς τιμές του «μαύρου χρυσού». Το Ιράν έχει απειλήσει σχετικά πρόσφατα -το 2018- με κλείσιμο των Στενών, αλλά δεν το έπραξε. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι δύσκολα θα το κάνει και τώρα, εκτός και αν το επιλέξει ως έσχατη γεωστρατηγική επιλογή, στην περίπτωση που αντιληφθεί ότι χάνει την παρτίδα από το Ισραήλ.
«Ζωντανό» είναι και το σενάριο, το Ιράν να επιχειρήσει πλήγμα σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της περιοχής, ανάβοντας έτσι φωτιές στην αγορά ενέργειας χωρίς καν να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ. Η ανάμνηση του χτυπήματος στις εγκαταστάσεις της Aramco το 2019, που πιστώθηκε σιωπηρά στην Τεχεράνη, δημιουργεί εύλογους συνειρμούς.
Τι εκτιμούν οι αναλυτές
Τη δεδομένη στιγμή, πάντως, και με τις υπό τις παρούσες συνθήκες, οι αναλυτές είναι μάλλον καθησυχαστικοί για τις άμεσες επιπτώσεις στις πετρελαϊκή αγορά αλλά και την έμμεση επίδραση στις τιμές καυσίμων κτλ. Οι αναλυτές της Goldman Sachs εκτιμούν ότι η σύγκρουση θα μπορούσε προσωρινά να αφαιρέσει 1,75 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα από την ιρανική προσφορά για έξι μήνες, με την απώλεια να αντισταθμίζεται μερικώς από αυξημένη παραγωγή από άλλους παραγωγούς του ΟΠΕΚ+. Ειδικότερα προβλέπουν ότι η τιμή του πετρελαίου θα ξεπεράσει τα 90 δολάρια ανά βαρέλι.
Σε κάθε περίπτωση ο κίνδυνος ανοδικής πίεσης θα εξαρτηθεί από την κλίμακα της απάντησης του Ιράν στην επίθεση του Ισραήλ κατά του πυρηνικού του προγράμματος. Μια ευρύτερη σύγκρουση που θα εμπλέκει περιφερειακούς παραγωγούς ή ένα κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ – από όπου διέρχεται περίπου το 20% της παγκόσμιας ροής πετρελαίου – θα μπορούσε να αυξήσει τις τιμές κατά περίπου 35% από τα τρέχοντα επίπεδα.Σε ένα ακραίο σενάριο παρατεταμένης διαταραχής, η βασική εκτίμηση των αναλυτών αναφέρει ότι οι τιμές του πετρελαίου μπορούν να ξεπεράσουν τα 100 δολάρια/βαρέλι.
Να θυμίσουμε ότι την Παρασκευή, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης West Texas Intermediate και το διεθνές σημείο αναφοράς Brent crude έκλεισαν στα 72,98 και 74,23 δολάρια το βαρέλι, αντίστοιχα. Και τα δύο περιόρισαν τα νυχτερινά τους κέρδη, που είχαν φτάσει σε άνοδο άνω του 13%.
