Φωκίων Ζαΐμης: Καινοτόμα εργαλεία στην υπηρεσία της αμπελουργίας

Με απόλυτη επιτυχία πραγματοποιήθηκε στο Αίγιο, η εκδήλωση που διοργάνωσε η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, με θέμα « Η ξηρασία και η κλιματική ανθεκτικότητα. Το παράδειγμα των αμπελώνων της Αιγιαλείας», στο πλαίσιο του έργου GERMOFLIFE, το οποίο συγχρηματοδοτείται από το INTERREG.

Στην εκδήλωση έγινα επίσημη παρουσίαση του Πιλοτικού Μετεωρολογικού Δικτύου της Αιγιαλείας, η αξιοποίηση του οποίου, θα συμβάλει καθοριστικά στην βέλτιστη πρόβλεψη και έγκαιρη ειδοποίηση, για τις συνθήκες ξηρασίας.

Ο ΑντιπεριφερειάρχηςΠ.Ε. Αχαΐας Φωκίων Ζαΐμης, στον χαιρετισμό του ανέφερε μεταξύ άλλων τα εξής: 

«Χρειάζεται εγρήγορση και κινητοποίηση ώστε να αναζητήσουμε επιστημονικά εργαλεία και καινοτόμους μεθόδους, κυρίως στον τομέα της πρόληψης, που θα απαντήσουν στο μέγιστο δυνατό βαθμό, στα προβλήματα που θέτει η κλιματική αλλαγή. Ένας τρόπος είναι η αξιοποίηση των Ευρωπαϊκών προγραμμάτων που ενισχύουν την αναζήτηση νέων επιστημονικών εργαλείων και νέων καινοτόμων μεθόδων, αλλά παράλληλα προωθούν και την ανταλλαγή εμπειριών, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό.Στο πλαίσιο αυτής της αντίληψης τίθεται, στην υπηρεσία της κοινότητας αμπελουργών της Αιγιάλειας, ένα πιλοτικό μετεωρολογικό δίκτυο, το οποίο θα παρακολουθεί τα φαινόμενα ξηρασίας και θα προειδοποιεί τους παραγωγούς.Έτσι ανοίγουμε  νέους δρόμους στην αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής, γιατί προτεραιότητα και επιλογή πρέπει να έχει η στήριξη της παραγωγής και όχι η αποζημίωση της καταστροφής.Μάλιστα μετά από πρόταση των παραγωγών, θα αναζητήσουμε νέους Ευρωπαϊκούς πόρους για την επέκταση του δικτύου»

Από την πλευρά του ο Δήμαρχος Αιγιαλείας Παναγιώτης Ανδριόπουλος, επισήμανε μεταξύ άλλων τα εξής:

“Ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως παρατεταμένοι καύσωνες, ακραίες βροχοπτώσεις, ξηρασία, αλλά και απότομες μεταβολές της θερμοκρασίας, πλήττουν την ευαισθησία του αμπελιού, επηρεάζοντας άμεσα την ποσότητα, ποιότητα, την ποιότητα και το χρόνο ωρίμανσης των σταφυλιών. Ταυτόχρονα, αυξάνεται η πίεση από παράσιτα και ασθένειες που ευνοούνται από το νέο κλιματικό καθεστώς.Για μια περιοχή όπως η Αιγιάλεια, όπου το κρασί δεν είναι μόνο προϊόν αλλά πολιτισμός, τα παραπάνω αποτελούν σοβαρότατες προκλήσεις. Η ανάγκη για προσαρμογή της γεωργίας στις νέες συνθήκες, με σύγχρονες πρακτικές, επιστημονική γνώση και βιώσιμες τεχνικές καλλιέργειας, είναι επιτακτική. Η σημερινή εκδήλωση έχει σκοπό να ενημερώσει, να προβληματίσει και να κινητοποιήσει. Στηρίζουμε κάθε προσπάθεια που ενώνει την επιστήμη με την τοπική παραγωγή, με στόχο να διασφαλίσουμε τη συνέχεια και την ανθεκτικότητα της αμπελουργικής μας παράδοσης.”

Ο πρόεδρος του δικτύου Οινοξένια κ. Τάσος Δροσιάδης επισήμανε τα εξής:

“Η κλιματική αστάθεια δημιουργεί ένα νέο περιβάλλον αβεβαιότητας για τους αγρότες και απαιτεί την υιοθέτηση στρατηγικών προσαρμογής και ενίσχυσης της ανθεκτικότητας, ιδιαίτερα σε καλλιέργειες υψηλής αξίας όπως οι αμπελώνες.Η κλιματική αλλαγή  επιφέρει σημαντικές μεταβολές στα πρότυπα βροχόπτωσης και θερμοκρασίας, αποτέλεσμα την αύξηση της συχνότητας και της έντασης των ξηρασιών. Οι αμπελώνες, ως καλλιέργειες υψηλής αξίας και ευαισθησίας, επηρεάζονται άμεσα από αυτές τις μεταβολές, καθώς η έλλειψη νερού και οι ακραίες θερμοκρασίες επηρεάζουν την ανάπτυξη των φυτών, την ποιότητα των σταφυλιών και κατ’ επέκταση, την παραγωγή κρασιού.Η  παρακολούθηση των κλιματικών δεδομένων και η χρήση τεχνολογιών πρόγνωσης μπορούν να βοηθήσουν τους αμπελουργούς να λαμβάνουν έγκαιρες αποφάσεις. Για τον λόγο αυτό και η πρωτοβουλία για την εγκατάσταση των μετεωρολογικών σταθμών ώστε να συλλέγονται και να επεξεργάζονται τα δεδομένα ώστε να παράγεται γνώση και έγκαιρη προειδοποίηση.Η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των αμπελώνων δεν είναι μόνο ζήτημα γεωργικής βιωσιμότητας, αλλά και πολιτιστικής διατήρησης, καθώς το κρασί αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της τοπικής ταυτότητας και οικονομίας σε πολλές περιοχές της Ελλάδας.”

Το δίκτυο μετεωρολογικών σταθμών της Αιγιαλείας, παρουσίασε ο κ. Αθανάσιος Αργυρίου, καθηγητής του Εργαστηρίου Φυσικής της Ατμόσφαιρας  του Πανεπιστημίου Πατρών και συντονιστής του έργου, ο οποίος είπε μεταξύ άλλων:

«Το δίκτυο αποτελείται από τον κεντρικό μετεωρολογικό σταθμό, ο οποίος έχει ήδη εγκατασταθεί και λειτουργεί και από δυο περιφερειακούς σταθμούς, οι οποίοι θα εγκατασταθούν εντός των ημερών.

Το δίκτυο συλλέγει στοιχειά που αφορούν:

• Θερμοκρασία – Υγρασία ατμόσφαιρας
• Ταχύτητα – Διεύθυνση ανέμου
• Φωτοσυνθετική ακτινοβολία NDVI
• Θερμοκρασία – Υγρασία εδάφους σε τρία βάθη

Τα στοιχεία αυτά είναι διαθέσιμα σε άμεσο χρόνο, ενώ ανά δέκα λεπτά το σύστημα προσφέρει μια συνοπτική αξιολόγηση των δεδομένων.Το δίκτυο θα ενισχυθεί άμεσα με τεχνητή νοημοσύνη από την γαλλική εταιρία ATOS, μια από της μεγαλύτερες του είδους στην Ευρώπη.Έτσι θα είναι σε θέση να προγιγνώσκει στο βέλτιστο δυνατό βαθμό τα φαινόμενα ξηρασίας.»

Τέλος ο κ. Στέφανος Κουνδουράς, καθηγητής Αμπελουργίας Πρόεδρος του Γεωπονικού Τμήματος του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, παρουσίασε αναλυτικά στοιχεία, για τις επιπτώσεις της ξηρασίας στην αμπελοκαλλιέργεια, και όπως είπε:

«Μελέτη του Πανεπιστημίου μας, έδειξε ότι τα τελευταία 15 χρόνια, έχουν αυξηθεί οι ελάχιστες θερμοκρασίες σε ολόκληρη την χώρα.Το δεδομένο αυτό, έχει αυξήσει το βαθμό δυσκολίας στην παραγωγή ποιοτικού κρασιού και έχει επιφέρει αλλαγές στην αλυσίδα καλλιέργειας  και παραγωγής, αφού σε πολλές περιπτώσεις έχει φέρει πολύ πιο νωρίς την περίοδο του τρύγου.Με αυτά τα δεδομένα, αποκτά ιδιαίτερη σημασία η πρόγνωση των φαινομένων ξηρασίας, ειδικά για τον τομέα της αμπελοκαλλιέργειας.Όμως για τους αμπελώνες της Αιγιαλείας, δηλώνω περισσότερο αισιόδοξος,, λόγο της γειτνίασης με τη θάλασσα και της μορφολογίας του εδάφους, που είναι ανοικτή στους ανέμους, στοιχεία που προσφέρουν ένα ευνοϊκό  μικροκλίμα, σε σύγκριση με άλλες περιοχές.»